Projectontwikkeling – wie betaalt de rekening?

Voordat er op grond gebouwd kan worden moeten er vaak de nodige infrastructurele werken worden uitgevoerd. Denk daarbij aan het aanleggen van straten, rioleringen en ander openbare voorzieningen. Deze voorzieningen worden doorgaans in opdracht van gemeenten aangelegd. Draait de gemeente dan ook op voor deze kosten? Nee. De gemeente heeft een aantal opties om de kosten te verhalen.

Exploitatiekosten

Als de grond van de gemeente zelf is, worden de exploitatiekosten verrekend in de gronduitgifteprijs. Als de grond niet van de gemeente is, kan deze gemeente een grondexploitatieovereenkomst met de eigenaar van de te ontwikkelen percelen sluiten of, als dat niet lukt, een exploitatieplan opstellen.

Grondexploitatieovereenkomst

In een grondexploitatieovereenkomst (anterieure overeenkomst) worden in overleg afspraken gemaakt over de exploitatiebijdrage van een grondeigenaar aan de gemeente voor de nodige voorzieningen.
In een exploitatieplan wordt een verplichte exploitatiebijdrage van de grondeigenaar aan de gemeente vastgesteld.

Welke kosten mag gemeente verhalen?

In deze exploitatiebijdrage kunnen ook kosten staan die niet direct met het exploitatiegebied te maken hebben. Zo ook in de zaak die geleid heeft tot de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 16 maart 2018.
De vraag die centraal stond was welke kosten de gemeente mocht verhalen voor de aankoop en aanleg van de weg, waarvoor de gronden al in 1982 waren aangekocht en welke weg al in 2008 was aangelegd. De eigenaren stelden dat de kosten voor de aanleg van de weg gebaseerd dienden te worden op de aankoopprijs van de gronden uit 1982, zijnde € 1.64,- per m².

Inbrengwaarden

“Dat ziet u verkeerd”, zei de gemeente tegen de eigenaren. Deze grondverwervingskosten zijn de ‘inbrengwaarden’, zoals geregeld in de wet en deze moeten volgens de taxatiebenadering worden vastgesteld. De getaxeerde waarde bedroeg € 40,- per m². Een aanmerkelijk verschil! Op basis van wetsinterpretatie en ook de schriftelijke inlichtingen van zes externe instanties oordeelde de Raad van State dat de waarde door middel van de taxatiebenadering moet worden vastgesteld en dit geldt ook voor de gronden die gekocht zijn voordat het exploitatieplan was vastgesteld. Een gunstige uitspraak voor de gemeente, pech voor de eigenaren.

Heeft u vragen over uw project of wenst u advies, neem dan gerust contact op met onze vastgoedspecialisten.

mr. E. (Edis) Gadzo, advocaat Haans Advocaten Bergen op Zoom